Η Αράλη (ή Αράλεια Θάλασσα) είναι μια εσωτερική λίμνη (ενδορροϊκή), που βρίσκεται στην Κεντρική Ασία, στα σύνορα Καζακστάν και Ουζμπεκιστάν. Παλιότερα ήταν μία από τις μεγαλύτερες λίμνες στον κόσμο, αλλά σήμερα είναι περισσότερο γνωστή ως ένα από τα μεγαλύτερα οικολογικά καταστροφικά φαινόμενα του 20ού αιώνα.
Σύντομο ιστορικό:
Μέχρι τη δεκαετία του 1960, η Αράλη είχε τεράστια έκταση και τροφοδοτούνταν κυρίως από τους ποταμούς Αμού Ντάρια και Συρ Ντάρια.
Κατά την περίοδο της Σοβιετικής Ένωσης, μεγάλα αρδευτικά έργα εκτρέψαν τους ποταμούς για να ποτίσουν βαμβακοκαλλιέργειες και άλλες γεωργικές περιοχές.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να στερεύσει σταδιακά η λίμνη — σήμερα έχει χάσει πάνω από το 90% της έκτασής της.
Χάρτης της Αράλης με τα στάδια συρρίκνωσής της από το 1977 μέχρι το 2013 (πηγή: carecinstitute.org)
Επιπτώσεις:
Η περιοχή υπέστη οικολογική και οικονομική καταστροφή.
Εξαφανίστηκαν τα ψάρια και η αλιεία.
Το μικροκλίμα άλλαξε, αυξάνοντας την ξηρασία.
Οι άνεμοι μεταφέρουν αλάτι και τοξικές ουσίες από τον αποξηραμένο πυθμένα, προκαλώντας προβλήματα υγείας στον πληθυσμό.
Τι γίνεται σήμερα:
Έχουν γίνει κάποιες προσπάθειες αποκατάστασης, κυρίως στο βόρειο τμήμα της λίμνης στο Καζακστάν (δημιουργία φράγματος Kokaral).
Το φράγμα Κοκαράλ στη Βόρεια Αράλη σε φωτογραφία του 2010 (©OSCE/Aiman Smagulova)
Το νότιο τμήμα στο Ουζμπεκιστάν παραμένει σε μεγάλο βαθμό ξηρό.
Δορυφορικές εικόνες για να δεις τη δραματική αλλαγή στην Αράλη.
Το 2007 είχε το 10% της αρχικής της έκτασης και διαχωρίστηκε σε τρεις ξεχωριστές λίμνες, δυο από τις οποίες είναι υπερβολικά αλμυρές για να φιλοξενήσουν ψάρια. Τα ψαροχώρια που κάποτε άκμαζαν στις όχθες της σήμερα απλά φιλοξενούν πλοία στη στεριά, και πλήττονται από την ανεργία και την οικονομική ύφεση.
Καμήλες βόσκουν αμέριμνες δίπλα σε κουφάρια πλοίων στην Αράλη (πηγή: National Geographic/Philip Micklin)
Παράλληλα, η Αράλη είναι επίσης σοβαρότατα μολυσμένη, κυρίως ως αποτέλεσμα της βιομηχανίας βιολογικών όπλων που λειτουργούσε σε ένα από τα νησιά της, των βιομηχανιών και της απορροής λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων. Το αλάτι που παρασύρει ο άνεμος από τον πυθμένα της αποξηραμένης λίμνης καταστρέφει τις σοδειές, και ο μολυσμένος αέρας και νερό προκαλούν σοβαρά προβλήματα στη δημόσια υγεία στην περιοχή. Η εξαφάνιση της λίμνης έχει προκαλέσει και αλλαγές στο μικροκλίμα της περιοχής, φέρνοντας θερμότερα καλοκαίρια και ψυχρότερους χειμώνες.
Εκεί που κάποτε ήταν λιμάνι, τώρα έχει γίνει έρημος
Μάλιστα, το 2010 γυρίστηκε και ντοκιμαντέρ από την Isabel Coixet το οποίο έδειχνε τη δραματική κατάσταση της λίμνης, με σκοπό “να καταστεί δυνατή η δίκαιη ανάπτυξη και βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων του πλανήτη”. Το φετινό αρνητικό ρεκόρ οφείλεται επίσης στη μείωση της ποσότητας χιονιού στις κορυφές των γειτονικών βουνών που τροφοδοτούν τη λίμνη, σύμφωνα με στοιχεία της NASA.
Πλοία-φαντάσματα στην Αράλη (πηγή: Flickr/Arian Zwegers)
Η περιοχή έχει το υψηλότερο ποσοστό βρεφικής θνησιμότητας σε όλες της πρώην ΕΣΣΔ και οι περιπτώσεις χρόνιας βρογχίτιδας αυξήθηκα κατά 3.000%, ενώ οι αρθρίτιδες κατά 6.000%, ενώ σε ένα μέρος του Ουζμπεκιστάν ο καρκίνος του ήπατος έχει αυξηθεί 200%!
Η εικόνα της λίμνης το 2014
